ΕΛΛΗΝΑΣ ΑΝΔΡΕΑΣ
ΚΟΥΡΕΑΣ

Σε νυχτερινή ενέδρα, που έστησαν με δολοφονική μαεστρία, στις 16 Ιουνίου 1974, οι παράνομοι της ΕΟΚΑ Β΄ σκόρπισαν την τρόμο και τον θάνατο, αφαιρώντας τη ζωή του νεαρού οικογενειάρχη και πατέρα, ανιδιοτελούς αγωνιστή της Δημοκρατίας, του Ανδρέα Έλληνα.

 

Ο Ανδρέας Έλληνας γεννήθηκε στο χωριό Χούλου στις 11.10.1952. Ήταν το μικρότερο από το τρία παιδιά του Σπύρου και της Αγγελικής. Ασκούσε το επάγγελμα του κουρέα. Μετά τον γάμο του, με τη σύζυγό του, Ερασμία, εγκαταστάθηκαν στη Λεμεσό και  απέκτησαν την κόρη τους, τη Γεωργία, η οποία ήταν μόλις 18 μηνών, όταν ο πατέρας της, Ανδρέας, δολοφονήθηκε.

Το βράδυ της 16ης Ιουνίου 1974 , ο Ανδρέας Έλληνας είπε στη γυναίκα του ότι θα πήγαινε μαζί με συναγωνιστές του αντιστασιακούς να προστατεύσουν κάποιους από την ΕΟΚΑ Β΄. Όπως εξιστορεί ο φίλος και συναγωνιστής του, Πανίκος Μαμωνίτης, όταν άρχισε η παράνομη δράση της ΕΟΚΑ Β΄, ο Α. Έλληνας εντάχθηκε σε μακαριακές ομάδες, για να προστατεύσει την πατρίδα του από την παρανομία και την υπονόμευση. Το συγκεκριμένο βράδυ υπήρχαν πληροφορίες ότι θα γινόταν απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Στέλιου Δημητρίου, υπεύθυνου της ΚΥΠ Λεμεσού, καθώς και του Γεώργιου Παπαχαριδήμου, βοηθού αστυνόμου.

Ο Πανίκος Μαμωνίτης, μόλις έγινε δέκτης αυτής της πληροφορίας, επειδή δεν είχε μέσο επικοινωνίας, καθώς τα τηλέφωνα το 1974 ήταν λιγοστά, πήγε προσωπικά στην Αστυνομία. Εκεί του ανέφεραν ότι υπήρχαν πολλές πληροφορίες για έντονη δράση της ΕΟΚΑ Β΄ το συγκεκριμένο βράδυ και οι πολίτες έπρεπε να μείνουν στα σπίτια τους, ειδικά οι άνθρωποι της αντίστασης, γιατί κινδύνευαν.

Παρά τις προτροπές, αρκετοί μακαριακοί, βάζοντας σε κίνδυνο τη ζωή τους, μαζεύτηκαν στον σύλλογο του Γεώργιου Παπαβερκίου. Ο Πανίκος Μαμωνίτης, αφού ειδοποιήθηκε ότι τα άτομα που φρουρούσαν το σπίτι του είδαν ένοπλους στην περιοχή, πήγε εκεί και διαπίστωσε ότι παράνομοι ένοπλοι της ΕΟΚΑ Β΄ βρίσκονταν πίσω από το σπίτι του. Τότε επέστρεψε στον σύλλογο και ζήτησε δύο συνοδούς να τον ακολουθήσουν. Παρόλο που γνώριζαν ότι  η νύχτα θα ήταν κρίσιμη, όλοι προσφέρθηκαν να τον ακολουθήσουν, ανάμεσα τους ο Ανδρέας Έλληνας και ο Κωστάκης Ευαγγέλου.

Ξεκίνησαν για το σπίτι του Στέλιου Δημητρίου, χωρίς να αντιληφθούν ότι το αυτοκίνητο που τους ακολουθούσε ανήκε στους εγκληματίες, οι οποίοι φτάνοντας στο «γεφύρι του Σουέζ» στάθμευσαν, ενώ το αυτοκίνητο με τον Ανδρέα ΄Ελληνα έστριψε δεξιά, στην οδό Παπαφλέσσα, προς το σπίτι του Στέλιου Δημητρίου.

Μπροστά από το Γυμνάσιο του Αγίου Ιωάννη συνάντησαν δεύτερο αυτοκίνητο σταθμευμένο και προχωρώντας προς αυτό, δέχτηκαν επίθεση από ένοπλους. Οι ριπές έρχονταν από παντού, ενώ τρίτο αυτοκίνητο εμφανίστηκε από πίσω. Ευρισκόμενος στο μπροστινό κάθισμα, ο Ανδρέας Ελληνας ανταπέδωσε τα πυρά και την ώρα του έπεφτε νεκρός είπε στους συναγωνιστές του «επαίξαν μας τελικά…».  Οι δύο συναγωνιστές του, σύρθηκαν σοβαρά τραυματισμένοι σε παρακείμενη οικοδομή και συνέχισαν να μάχονται.  Θαμώνες κοντινού μπαρ κάλεσαν την Αστυνομία, ενώ οι δολοφόνοι εγκατέλειψαν τη σκηνή. Γείτονες τους μετέφεραν στο Νοσοκομείο, όμως ο Α. Έλληνας ήταν ήδη νεκρός. Η γυναίκα του Ανδρέα Έλληνα ξαγρύπνησε, περιμένοντας τον σύζυγό της να επιστρέψει στο σπίτι. Αγωνιώντας για τη ζωή του, είχε το ραδιόφωνο συνεχώς αναμμένο. Εκείνο το μοιραίο πρωινό στις «ειδήσεις των έξι» ανακοινώθηκε η δολοφονία του Ανδρέα Έλληνα. Έτσι πληροφορήθηκαν τη θλιβερή είδηση  οι συγγενείς και άρχισαν να καταφθάνουν στο Νοσοκομείο Λεμεσού από την Πάφο. Η κυρία Ερασμία άφησε την κορούλα της σε γειτονικό σπίτι και περπατώντας από τη Μέσα Γειτονιά έφθασε στο Νοσοκομείο Λεμεσού, ελπίζοντας σε ένα καλύτερο μαντάτο για τον άντρα της.  Με διαμπερές τραύμα στο κεφάλι, ο Α. Ελληνας έφυγε από τη ζωή. Η δολοφονία του είχε ξεσηκώσει θύελλα διαμαρτυριών και διαδηλώσεων. Ενώ έγιναν κάποιες συλλήψεις για διαλεύκανση της δολοφονίας του, οι δράστες παραμένουν ατιμώρητοι.

Ο Α. Έλληνας ήταν το τρίτο θύμα της ΕΟΚΑ Β’ μέσα σε 48 ώρες.

ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΚΑΙ ΤΟΠΟΣ ΘΑΝΑΤΟΥ: ΛΕΜΕΣΟΣ, 17-6-1974